“Gerilla savaşında, zayıflıklarını güç olarak kullanmaya çalışırsın. Onlar büyükse ve sen küçüksen, o hâlde sen hızlısındır, onlar yavaş. Gizlenirsin, onlar da ortaya çıkarlar.’’

Bir savaştayız. Şu anki düşmanımız koronavirüs ancak uzun vadede tüketici beklentileri ve tutumlarında tam bir değişiklikle karşı karşıya kalacağız. Şimdiye kadar, bu değişiklikler müşterilerimizin hepsinin “yerinde barınma” gerçeğiyle maskelendi. Ancak şüphe etmeyin: piyasaya çıktığımızda her şey farklı olacak. Belki bir daha aynı şekilde seyahat edemeyecek, yemek yiyemeyecek, alışveriş ya da egzersiz yapmayacağız... belki de sonsuza dek.

Doğrudan konuya geçeyim. İşlerin “normal”e dönmesini beklemeyin ve sağlam kalan herhangi bir iş modeline güvenmeyin. Sloganımız şu olmalı: Değiş ya da öl. Bu ifade daha önce hiç bugünkü kadar anlamlı olmamıştı. Her iş modelini sorgulamanın zamanı geldi.

Dün en sevdiğim yemek mekânından geçtim. Görünüşe göre bir gecede, acımasız bir zorunluluk dışında, sahibi bu kaliteli yemek restoranı “son dakika” paket servisi olan bir mağazaya dönüştürdü. Ne yazık ki köşede yığılmış sandalyeler ve masalarla, bu alan romantik bir akşamı ağırlamak için umutsuz görünüyordu. Bunun yerine, özel ortam daha acil taleplere yenik düştü: hayatta kalma modu, aşırı hızda.

“Restoran tekrar açıldığında planın nedir?” diye sahibine sordum. Bana bunu düşünecek zamanı olmadığını söyledi. Bir günü, çalışanlarını işte tutmak ve satıcılarına ödeme yapmakla meşgul şekilde geçiriyordu.

Ancak şu anki duraksamamızda -kısmen kış uykusunda, kısmen çılgınca da olsa- geleceği ihmal edemeyiz. Şu basit sorunun cevabını bulmak için çalışmalıyız: “Planın nedir?”

Lowes Foods başkanı Tim Lowe kısa bir süre önce bana şunları söyledi: “COVID- 19’dan kurtulduklarında iş modellerini kökten değiştirmeyenler mesajı almamış olacaklardır. Hepimiz değişmeliyiz.” Çok sayıda gerçek kasırganın yanı sıra e-ticaretin neden olduğu “kasırga”nın tahribatından sonra tecrübelerinden bahsetti. Mevcut krizimizle karşı karşıya kalan Lowes, sadece altı hafta içinde iş modelini tamamen değiştirdi. İronik olarak, bu aslında 6 yıl önce yapmaları gereken bir şeydi.

Yalnız değil. Dünyanın önde gelen küresel kalite güvence şirketi Intertek, her gün kullandığımız bagaj, güç fişleri ve karıştırıcılardan petrol platformlarına ve hatta Airforce One’daki kara kutuya kadar her şeyin güvenilirliğini test eden 45 bin kişilik güçlü bir kuruluştur.

COVID-19’un baskısı altında Intertek, Lowes ile aynı şeyi yaptı ve sadece üç hafta içinde tamamen yeni bir iş modeli getirdi. 

Intertek CEO’su Andre Lacroix ekibine şunları sordu: “Müşterilerimiz COVID- 19’dan sonra nasıl değişecek ve onlara nasıl yardımcı olabiliriz?” Sadece üç hafta sonra, personeli temizlik konusunda eğiten, binaları, havayolu kabinlerini ve otel odalarını sertifikalandıran ve konuklar, yolcular ve dünyanın görmesi için özel bir mühürle doğrulayan yepyeni bir şirket olan Protek’i tanıttılar.

Krizden altı hafta sonra, Intertek’in yeni Protek küresel servisi çok fazla talep gördü. Büyük olasılıkla, bu Intertek’in iş modelini öngörülebilir geleceğe dönüştürecek.

Gene Hackman’ın filmdeki repliği göz önünde bulundurularak “Zayıf yönlerinizi güç olarak kullanın.” Koronavirüsün küresel meydan okumasını fırsata nasıl dönüştüreceğimizi merak ediyorum.

Gittiğim restoranda makarnamı beklerken, sahibine hızlı bir beyin fırtınası oturumu üzerine meydan okudum. Hükümetin, masalarınız arasında 6 adımlık bir mesafe bırakmanızı ve aynı anda en fazla 20 kişiye hizmet verebileceğinizi söylediğinizi varsayalım. Sonuçlar ciddi olacaktır: daha az müşteri, daha az gelir. Bunu ölümcül bir felaket olarak değil, bir fırsat olarak nasıl uyarlayabilirsiniz?

Açıkçası, bazı temel ilkelerin değişmesi gerekecektir. Ama nasıl? “Gösteriyi” yeniden başlatarak. Masada yemek pişirmek, misafirlerin önünde lezzetli bir İrlanda kahvesi hazırlamak, heyecan verici bir flambé gösterisi yapmak, restorandaki trolleri yuvarlamak. Tüm bunlar COVID öncesi-19 günde mümkün değildi. “Ancak şimdi restoranında yapacak yer ve personel olacak” diye öneride bulundum.

Gülümsedi ve ertesi gün tüm garsonlarına bir görev verdi: her biri restoranın yeniden açılışına öncülük ederek kendilerine has şovlarını yaratacak ve prova edecekti.

Dünya tekrar açıldıkça, işiniz yeni ve dramatik bir gerçeklikle karşı karşıya kalacak. Bunu sormanızı gerektirecektir: İş modelinizdeki hangi unsurların kökten değişmesi gerekiyor? “Hiçbir şey, hemen işe geri döneceğiz ve hiçbir şey değişmeyecek” diye yanıtlarsanız, COVID-19’un verdiği mesajını anlamadığınızı düşünürüm.

YENİ cep kitabımı, Koronavirüs Dünyasında Buyology’yi dünyaya ÜCRETSİZ olarak sunuyorum! Altı ülkede 2000’den fazla beyin taramasına dayanan Buyology, nörolojiyi iş dünyasına uygulayan ilk kitaptı. Şimdi, Buyology’nin yayınlanmasından 12 yıl sonra, koronavirüsün insan etkisi üzerine özel bir cep kitabı yayınladım.

Cep kitabımda, nöroloji çalışmalarımdan büyüleyici içgörüleri ve işletmelerin pandemi sonrası dünyamıza hazırlanmanıza yardımcı olmak için bu yeni dönüştürülmüş manzaranın fırsatlarında ve tuzaklarında nasıl gezinmesi gerektiğini inceliyorum.