İşiniz ister bankacılık, ister kargo, ister otelcilik, isterse havayolları olsun; her sektör için aslında aynı soruyu sormanız gerekir. “Yarın haberlerde insanı rahatsız edebilecek en korkunç başlık ne olabilir?”

Bununla beraber şoka giren sadece perakendecilik dünyası olmadı: Unilever, General Mills, Kraft gibi birçok dev, aynı şiddette hissetti bu depremi. Bir gece içinde Amazon, Amerikalı tüketicinin ünlü süpermarket zincirini satın alarak adrese teslim kavramını bir üst seviyeye taşıdı. Eğer bir marka sahibiyseniz, Amazon’un bu hareketinin yerel markalara bir darbe daha vuracağını, isim yapmış markaları ise yücelteceğini bilmeniz lazım. Sonuçta Amazon’u böyle bir stratejiden alıkoyacak ne var?

Eğer perakendeci değilseniz şanslısınız. En azından şimdilik. Çünkü kendi işiniz de etkilenecek bu furyadan. Peki, ne yapmalı bununla ilgili? Örnek olması adına bundan 20 yıl önce başımdan geçen bir olayı anlatayım.

World Wide Web’in icadından üç yıl önce, yani 1997 yılında LEGO’dan bir beyefendi o simi ziyaret etti. Sorduğu soru, LEGO’nun geleceğinin ne olacağıydı. Ben de kendisine, plastiğin beş yıl süreyle yasaklandığı takdirde LEGO’nun bu duruma nasıl tepki vereceğini sordum. Bu sorum sonraları LEGO’nun dijital inovasyon çalışmaları için faydalı oldu. LEGO da vakit kaybetmeden kolları sıvadı, günümüze yakın bir tarih olan 2020 için bir marka planlaması yapmaya başladı.

Evet, belki LEGO hiçbir zaman dijital
bir şirket olmayı başaramadı; ancak dijital dünyanın ekmeğini yiyerek dijital ve kendi plastik dünyası arasında muazzam bir denge kurabildi. Bu konuya Küçük Veri adlı yazımda da değinmiştim.

İşiniz ister bankacılık, ister kargo, ister otelcilik, isterse havayolları olsun; her sektör için aslında aynı soruyu sormanız gerekir. “Yarın haberlerde insanı rahatsız edebilecek en korkunç başlık ne olabilir?” Gelecek vaat eden ve içinde bulunduğu sektördeki her kesimi temsil edebilecek bir şirket düşünün. Sizi dahil. Ardından da birçok tüketicinin tercih ettiği ve bir önceki seçtiğiniz şirkete eşdeğer bir pazar payına sahip bir şirket düşünün. Ardından bu iki şirketi birleştirin. Tebrikler! En korkulu rüyanızı gördünüz.

Bu birleşmenin neyi temsil ettiğini ve neden bu kadar korkunç olabileceğini sorun kendinize. Bu sorunun cevabını ararken markanızın oluşturması gereken inovatif stratejisini bulacaksınız.

Bundan 10 yıl önce WalMart Amazon’u satın alabilir miydi? Pek tabii! Ya VISA PayPal’ı? Elbette! Böyle bir girişimde bulunmaktansa WalMart gibi birçok pazar lideri şirket, her konuda kendilerini lider sanma ga etine düştü. Günümüze baktığımızda ise WalMart’ın e-ticaret endüstrisinde Amazon’a yetişme çabasına şahit oluyoruz. Şimdiye kadar dört tane başarısız girişimleri oldu. VISA, Apple Pay’in sektöre getirdiklerini anlamaya çalışıyor hâlâ. Keza Mariott da AirBnb’yi anlamaya çalışıyor.

Amazon’a dönelim. Rüştünü henüz kanıtlamamış AmazonGo, bambaşka bir market olarak kurulmadı Seattle’da. Bunun yerine eski tip market işletmelerini kopyaladılar. Tek bir farkla: Amazon farkı. Emin olun yakında bir tane de WholeFoodsGo görürüz. Böylesi bir oluşum, Amazon’un ödeme modelini kendi perakende formatına uyarlayacaktır. Demedi demeyin. Droneları da görmeye başlarız yakında market endüstrisinde. İleride “WholeFoods Tek-Tık” gibi bir isim neden karşımıza çıkmasın? O halde ne diye duruyorsunuz hâlâ? Graeme Wood’un da dediği gibi: “Değişim hiç bu kadar hızlı olmamıştı. Ne de bu kadar yavaş olacak.”